Biologji

1 C'eshte biologjia, dhe si ndahet ajo?

A. Biologjia eshte shkenca qe studion jeten e gjalle.

B.Nga greqishtja Bios-Jete dhe logos- shkence.

C. Ndahet ne : citologji , parazitologji, virusologji, embrionologji, histologji, fiziologji,

anatomi, gjenetik, zoologji, ekologji, biogjorgrafi, etologji, antropologji,palentokogji.

 

2 Cilat hane vecorite e se gjalles?

A. Ndertimi qelizor i trupit. Njesia baze strukturore , fuksionale e se gjalles eshte qeliza.

B.Te gjitha qeniet e gjalla karakterizohen nga lende-kembimi. Te gjitha qeniet e gjalla

kembejne vazhdimisht lende ne mjedisin qe i rrethon.

C.Aftesia reaguese ndaj veprimit te faktoreve te caktuar. Organizmat e gjalla mund ti

pergjigjen ngacmuesve te ndryshem

D. Aftesia per rritje. Te gjitha qeniet e gjalla kane nje cikel jetesor, ato lindin , rriten,

diferencohen, zhvillohen riporodhohen ,dhe ne fund zhduken.

E.Aftesia riprodhuese. Qeniet e gjalla riprodhohen duke lene pasardhes te llojit te tyre.

F. Pershtatshmeria. Gjallesat e gjalla kane veti ti pershtaten mjedisti ku ato jetojne

 

3 Rendit nivelet e organizmit te se gjalles.

A. Qeliza

B. Indet

C. Organet

D. Aparatet dhe sistemet e organeve

 

4 Permend diferencen e qelizave ne baze te tipit.

A.Qeliza shtazore: nuk ka mure qelizor, ka forme te rrumbullaket, ka cilie, ka centriola

vetem tek kafshet, nuk ka kloroplaste, lizozomet gjenden ne citoplazem, ka vakula te

vogla.

• Qeliza bimore: ka mure qelizor, kan forme katrore, ka vetem 1 vakul, nuk ka cilie, ka

centriola ne disa bime, ka kloroplaste, nuk ka lizozome.

 

5 Ndryshimi midis qelizes eukariote nga ajo prokariote.

• Qeliza prokariote, për dallim prej asaj eukariote nuk është e fragmentuar. Ajo nuk ka

membranë bërthamore, mitokondrie, retikulum endoplazmatik, trupin e Golgjit,

fagosome dhe lizosome.

• Prokariotet, në përgjithësi kanë vetëm një kromozom cirkular. Pasi që nuk kanë

membranë bërthamore, kromosomi është i lidhur në një vend specifik të membranës

qelizore- në mezosome. Ribosomet e prokarioteve janë 70S .

• Ribosomet e prokarioteve janë 70S , kurse ribosomet e eukarioteve janë më të mëdha

(80S).

 

6 Cili eshte ndryshimi mes qelizave somatike dhe atyre seksuale?

Qelizat somatike janë cdo qelizë e trupit të njeriut, të kafshëve përvec qelizave seksuale dhe

bëjnë pjesën më të madhe të saj. Ato janë diploide dhe kanë numër të plotë të kromozomeve,

ato bëjnë mitozën që përdoret për të riparuar indet r për tu rritur. Qelizat seksuale janë qeliza

të cilat përdoren për riprodhim dhe janë vezore dhe sperma.

 

7 Kur nje qelize e quajm te lire, simbiotike, parasite?

• Qelize te lire quhet kur ajo jeton dhe ushqehet ne menyre te pavarur.

• Qelize simbiotike quhet kur jetojne ne nje organizem bujtes duke dhene dhe duke marre

nga ky organizem.

• Qelize parasite quhet kur jeton ne nje organizem bujtes dhe perfiton nga ky organizem

dhe nuk jep asgje.